دوره صفوی، یکی از نقاط عطف تاریخ کهن ایران زمین به شمار می آید که بی تردید ارزیابی و بررسی آن از ابعاد مختلف حایز اهمیت است. با عنایت به این که صفویه، مذهب تشیع اثنی عشری را در ایران رسمیت بخشید، طبیعی است که به عنوان مهم ترین دولت شیعی در تاریخ ایران، بیش از سایر مقاطع، مورد توجه محققان و پژوهشگران معاصر و نیز مستشرقان واقع گردد. ,سوالی که همواره در خصوص صفویه مطرح بوده است، چگونگی مواجهه حکام صفوی با دو عنصر تاثیر گذار در حیات حکومت (عالمان شیعی و مردم) بوده است که بخش عمده ای از ماهیت فکری و سیاسی دولت مزبور را نمایان می سازد. لذا نویسندگان مجموعه پیش رو بر آن شدند که با بهره گیری از دو مفهوم ماهیت فکری و سیاسی دولت، نگاهی دیگر به صفویه از این منظر بیندازند و این مقطع پر فراز و نشیب تاریخی را مورد واکاوی قرار دهند.